VOORJAARSCONGRES: PSYCHIATRIE VAN DE TOEKOMST

'Meer interactie over waar het heen gaat met ons vak'

  • 4 min.
  • Congresthema
  • Verslag

Als thema voor het komende Voorjaarscongres heeft de Commissie Wetenschappelijke Activiteiten (CWA) van de NVvP gekozen voor Psychiatrie van de toekomst. ‘Dit thema kwam snel naar voren omdat het vak voor grote uitdagingen staat en daardoor in beweging komt, zowel inhoudelijk als beleidsmatig’, licht de nieuwe voorzitter van de CWA, kinder- en jeugdpsychiater dr. Hilgo Bruining (UMC Utrecht), toe.

‘We zijn een vrij nieuwe CWA, met veel jong elan, en we willen met dit thema een positieve en inspirerende impuls aan ons vak geven vanuit de wetenschap. Een venster op de toekomst is heel belangrijk, én hard nodig.
Ten eerste vanwege de politiek-maatschappelijke ontwikkelingen waar we mee worstelen, maar ook om nieuwe technische mogelijkheden en wetenschappelijke inzichten beschikbaar te maken om de klinische praktijk te verbeteren en te stroomlijnen. Na een periode van politieke onrust moeten we scepsis vermijden, en weer gretig worden naar de nieuwe inhoud.’

College Tour

Het Voorjaarscongres mag zich verheugen in een grote belangstelling. ‘Van de ruim 3.600
leden van de NVvP komen er elk jaar ongeveer 2.300 naar het Voorjaarscongres’, weet Bruining. ‘Maar we vroegen ons af wat de bezoekers nu eigenlijk echt van het programma vinden? Sluit het aan op de behoeften?’ Om dat te achterhalen, analyseerde de CWA de beoordelingen van het congres van vorig jaar. De leden beoordeelden het congres positief, maar er was ruimte voor verbetering.
‘Er bleek bijvoorbeeld behoefte aan meer interactie en inspraak, en aan een sterkere koppeling van de wetenschappelijke onderwerpen aan de klinische praktijk. Sommige plenaire sprekers waren voor een breed publiek lastig te volgen en er bleek behoefte aan meer interactie over “waar het heen gaat met ons vak”.’
Een verandering ten opzichte van afgelopen jaren is dat de congresgangers niet alleen gaan reflecteren, maar ook constructief bezig zullen zijn. ‘Een recente consultatie onder de leden wordt gebruikt voor de gezamenlijke wetenschapsagenda vanuit concrete kennishiaten’, vertelt Bruining. Voor interactie over deze agenda is een aantal initiatieven ingezet. ‘Op het Voorjaarscongres zal de voorzitter van de betreffende commissie de voorlopige uitkomsten van deze eerste formele Kennisagenda van de NVvP presenteren (zie In the spotlight). Daaruit zal blijken wat de leden, maar ook patiëntenverenigingen en andere stakeholders, de meest urgente onderzoekbare lacunes vinden in de psychiatrie anno 2018. Andere sprekers zullen daarna plenair op die bevindingen ingaan.’
Een tweede initiatief in deze lijn is de College Tour naar het beproefde tv-format, waarbij de hele zaal, in plaats van een select gezelschap, het debat kan vormgeven. ‘Daarvoor hebben we staatssecretaris Paul Blokhuis in eigen persoon bereid gevonden om als gast op te treden en in te gaan op allerlei kwesties rondom politieke besluitvorming in de psychiatrie. De leden kunnen van tevoren vragen indienen, die zij tijdens de plenaire sessie dan ook zelf mogen stellen.
Op die manier kunnen we interactie met de zaal bereiken.’
Een derde initiatief dat interactie en constructiviteit moet stimuleren is de bespreking van klinische casus. ‘De leden konden casuïstiek indienen die gebundeld wordt in een symposium’, aldus Bruining. ‘Daarbij gaan we inhoudelijk in op de casus maar kijken ook of er onderzoek is gedaan dat toepasbaar is. Zo nee, dan is daar wellicht aanleiding toe en kunnen onderzoeksdoelen en samenwerkingsverbanden ter plekke ‘‘bottom-up’’ ontstaan.’

Glazen huis

Een ander toekomstgericht onderdeel van dit Voorjaarscongres wordt belicht via een zogeheten
Challenge’. Deze variant van de Hackathon zal tijdens het congres voltooid gaan worden vanuit een glazen huis op het congresterrein. Negen teams van studenten, begeleid door mensen uit het vak, technische bedrijven en designers, zullen 36 uur lang in het glazen huis broeden op vernieuwingen rond drie onderwerpen. De onderwerpen zijn direct aan zorg gerelateerd. In deze marathonsessie gaan de studenten op zoek naar creatieve, out-of-the-box ideeën om de psychiatrische zorg toekomstbestendig te maken. ‘Ze maken daarbij onder andere gebruik van geavanceerde data-analyses en technologische innovaties.’ Deze Challenge is een initiatief van de afdeling Ouderenpsychiatrie, onder verantwoordelijkheid van Didi Rhebergen. ‘De Challenge moet leiden tot drie flitsende probleemoplossende pitches die tijdens het congres gepresenteerd worden, waarna een vakjury de winnaar kiest aan het einde van het congres.’

Verfrissend elan

Om het thema Psychiatrie van de toekomst nog meer te laten leven, zijn vijf ‘vergezichten van de toekomst’ geformuleerd. ‘De leden konden langs een of meerdere van deze vergezichten hun inbreng op de toekomst richten’, legt Bruining uit. ‘We waren zeer positief verrast hoe de leden deze handreiking hebben opgepakt bij het online indienen van abstracts en hoe ze hun best hebben gedaan om hun onderwerp op een treffende manier in een van deze vergezichten te plaatsen. Ook de plenaire sprekers zijn afgestemd op de vijf vergezichten. Zo creëren we een rode draad in het congres.’

‘Alles bij elkaar verkeren we in een dynamische tijd waarin nieuwe technologie en afbrokkelende instituties ons onzeker kunnen maken’, vat Bruining samen. ‘En daar moeten we ons voordeel mee doen. Veel van de ingediende abstracts lijken aan te geven dat de leden ook toe zijn aan nieuw en verfrissend elan. De maatschappij is een steeds complexer geheel waar met name de psychiatrie als medische discipline bewust en adaptief op kan reageren. Zolang we openstaan voor innovatie en de zoektocht naar inhoudelijk verbetering vasthouden, kunnen er heel mooie tijden aanbreken.
Deze CWA wil hier de komende jaren aan bijdragen door daar waar mogelijk leden de kans te geven hun dromen op wetenschappelijk gebied te laten delen, en met name ook daadwerkelijk in onderzoek om te zetten. We willen dit zoveel mogelijk blijven doen vanuit brede interactie met het veld, wat ook in het thema van 2020 zal doorwerken.’