Huidhonger

De behoefte aan fysiek contact is in de mens verankerd: een simpele aanraking kan een waaier aan emoties oproepen die liggen opgeslagen in de huid. De intieme en letterlijk dicht op de huid gefilmde mozaïekvertelling Huidhonger van regisseur Lieza Röben portretteert mannen en vrouwen die door diverse oorzaken een gebrek aan aanraking (hebben) ervaren, met soms een hevig verlangen tot gevolg. De kracht van lichaamscontact wordt verbeeld met massagebeelden die als een rode draad door de film zijn verweven.
Te zien op www.npostart.nl, zoekterm: huidhonger  

Als je eens wist   ⁠

Driedelige documentairereeks van Hilde Van Mieghem over verschillende vormen van kindermisbruik en familiaal geweld. In elke aflevering praat ze met drie slachtoffers over wat hen als kind of jongere is overkomen, over de omstandigheden waarin dat gebeurde en de impact ervan op hun leven en persoonlijkheid. Kinderpsychiater Peter Adriaensens, jeugdrechter Nicole Caluwé, kinderarts Johan Marchand en traumapsychiaters Bessel van der Kolk en Leen Thys kaderen de verhalen in een breder perspectief.

Te zien op www.vrt.be/vrtnu, zoekterm: als je een wist    

Het sociale masker

 In tien afleveringen worden jonge mensen met psychische klachten gevolgd die het heft in eigen hand nemen en op hun eigen niet-alledaagse manier werken aan hun herstel. De serie is gemaakt door programmamaker Flory Timmer en filmproducent Masja de Roy in samenwerking met Dimence Groep. Het doel is vertrouwen en kracht geven aan mensen met mentale belemmeringen en een online platform bieden voor dialoog.
www.dimencegroep.nl/het-sociale-masker

How to Change Your Mind

Voor wie niet thuis is in de wonderlijke wereld van psyche­ delica, lees How To Change Your Mind van de Amerikaanse wetenschapsjournalist Michael Pollan. Hierin belicht hij de natuurlijke en farmacologische geschiedenis van tripmiddelen, de neurowetenschappelijke bewijsvoering en de therapeutische toepassingen. Ook is het een cultuurhistorische rondgang langs de Amerikaanse flowerpower, anti­-Vietnam betogingen en toenemend gebruik van drugs.
Doorgaans leeft de mens vanuit geconditioneerde patronen: het ‘ego’ staat de directe ervaring en waardering van alles om ons heen in de weg. Allerlei onderzoek, laat Pollan zien, wijst erop dat veel DSM­-aandoeningen zoals angst, depressie, OCD en verslaving te herleiden zijn tot een gemeenschappelijke factor: het default mode network (DMN) gekenmerkt door zeer sterke en rigide negatieve denkpatronen. Precies op dat hersengebied (de 5­-HT2a receptor in vooral de posterior cingulate cortex) grijpen de psychedelica in wat leidt tot een verminderd zelfgevoel. Onder invloed van psychedelische middelen kan iemand zich makkelijker verhouden tot gevoelens van schaamte en schuld en ervaart hij verbondenheid en overgave.
Pollan gaat ook zelf het experiment aan met psilocybine, lsd en dmt. Zijn persoonlijke ervaringen, in bewonderenswaardige eerlijkheid en met humor beschreven, dagen de lezer uit. Hoe sta je zelf tegenover deze drugs die je psyche veranderen en tot zelfgroei kunnen leiden? Staan psychiaters open voor de toepassing? Amerikaanse overheidsinstanties als de Food and Drug Administration en het Europees Geneesmiddelenbureau moedigen intussen meer psychedelica­-onderzoek aan. Pollan heeft met How to change your mind een prikkelend en zeer informatief boek geschreven.

Uitgegeven bij Uitgeverij Penguin, 2019, 480 p., ISBN 9780141985138, € 12,99 (paperback)

tekst: Stijn Ekkers, SPV, docent sociale psychiatrie en historicus

Boekentips

Zicht op zedendelinquenten

De laatste jaren groeit de aandacht voor zedendelicten. Waarom plegen mensen zedendelicten? Vermindert behandeling het risico op herhaling? Welke zedendelinquenten komen voor behande - ling in aanmerking? Hoe keek men in de loop van de geschiede- nis tegen zedendelicten aan? Allemaal vragen die in dit boek door diverse auteurs, onder andere psychiater en psychotherapeut dr. Wim Canton, worden beantwoord op basis van de laatste stand van de wetenschap.
Uitgegeven bij Boom | de Tijdstroom, 2020, 272 p., ISBN 9789024430512, € 29,95 (paperback) 

Dicht bij huis 

Psycholoog Iva Bicanic en advocaat Richard Korver komen dagelijks in aanraking met misbruikte kinderen en hun ouders. Bicanic bespreekt de emotionele gevolgen voor kind en ouders en het psychische herstel, Korver vertelt over de juridische kanten als aangifte en rechtszaak. Wat kun je doen of beter laten in de begeleiding van het kind? Wat als het misbruik in de familiesfeer plaats vond? Moet je aangifte doen of niet? En: wordt het leven ooit weer normaal?
Uitgegeven bij de Arbeiderspers, 2020, 232 p., ISBN 9789029541725, € 19,99 (paperback)

Zwarte schuur

Zwarte schuur van Oek de Jong is een roman over leven met trauma en de verwerking ervan. Schilder Maris Coppoolse staat op het toppunt van zijn roem. In de coverstory van een weekblad wordt de bron van zijn obsessieve werk blootgelegd: een misdaad die hij op zijn veertiende beging. Niemand in zijn omgeving is hiervan op de hoogte. Door de coverstory herleeft hij zijn jeugd en vooral die zondagmiddag op het eiland toen hij meeging naar een boerenschuur en niet mee had moeten gaan.
Uitgegeven bij Atlas Contact, 2019, 496 p., ISBN 9789025457679, € 24,99 (paperback) 

Het misverstand psychotherapie

Arts en systeemtherapeut Flip Jan van Oenen schetst in Het misverstand psychotherapie op basis van wetenschappelijke kennis, ervaringen uit de praktijk en filosofische beschouwing hoe de beterschapsillusie het vermogen van de samenleving om gezamenlijk onmacht en lijden te verdragen ondermijnt. Om dit tegen te gaan stelt de auteur dat het nodig is de beperkingen van psychotherapie onder ogen te zien en het waardevolle effect ervan met andere ogen te bekijken.
Uitgegeven bij Boom, 2019, 160 p., ISBN 9789024430239, € 21 (paperback) 

Liever sterven

In Nederland zijn in de afgelopen jaren de euthanasieaanvragen op basis van psychische stoornissen gestegen. Dit terwijl er opvallend weinig psychiaters zijn die euthanasie willen uitvoeren. Dit boek beschrijft het verhaal van Jeroen Nilis die om psychische en fysieke redenen euthanasie aanvroeg. Auteur Geerdt Magiels laat Nilis zelf aan het woord en gebruikt zijn verhaal om een gesprek te beginnen over euthanasie, zelfmoord en de dood.
Uitgegeven bij Polis Nederlands, 2019, 256 p., ISBN 9789463100311, € 20 (paperback)

NVVP BOEKENCLUB

Via de boekenclub ontvangen alle leden van de NVvP 20 procent korting op geselecteerde (hand)boeken van Boom Psychiatrie - de Tijdstroom. Het aanbod varieert ieder kwartaal. Kijk op www.nvvp.net/ledennet voor meer informatie en de nieuwste aanbiedingen.

Erik Scherder laat zich niet kisten

Beeld: EO

In de vierdelige serie Erik Scherder laat zich niet kisten onderzoekt neuropsycholoog Erik Scherder hoe ons leven soms beheerst kan worden door angsten, gepieker en getob. Maar vooral ook hoe we daarmee om moeten gaan. Tijdens zijn zoektocht naar het geheim van de menselijke veerkracht gaat hij ook de strijd aan met zijn eigen angsten: vliegangst, vrees voor enge ziektes, faalangst, nachtelijke piekerbuien en angst voor de dood.
Te zien op www.npostart.nl, zoekterm: Erik Scherder laat zich niet kisten