Psychiatrie uit de kunst

  • 5 min.
  • Media & Cultuur

Wat is er de komende tijd te doen, te lezen of te zien op het gebied van psychiatrie en kunst, cultuur, boeken, film, televisie en nieuwe media? U leest het in de rubriek Media en cultuur.


RECENSIE

De Omstanders

Foto (kleur) cover De Omstanders

In De Omstanders vertelt Jorien Meerdink het verhaal van de buurt waar zij is opgegroeid. Tijdens een reünie met haar oude buurtgenoten doet zij een schokkende ontdekking. Zij realiseert zich dat het geweld en de verwaarlozing die haar leven hebben getekend niet alleen in haar gezin voorkwamen, maar dat dit in veel van de gezinnen om haar heen onderdeel van het dagelijkse bestaan was. Hierna gaat zij op zoek naar het antwoord op de vraag wat de gezinnen met elkaar gemeen hadden en waarom ze zich in haar buurt altijd zo geïsoleerd heeft gevoeld, ondanks de ogenschijnlijk hechte vriendschappen die de kinderen onderling hadden. Hiertoe interviewt Meerdink haar generatiegenoten en hun ouders. De buurt van haar jeugd werd in de jaren vijftig gebouwd speciaal voor ingenieurs van de technische hogeschool en hun gezinnen. De combinatie van een collectie ontheemde generatiegenoten uit alle hoeken van het land die naast hun beroep slechts met elkaar gemeen hadden dat hun jeugd werd getekend door de oorlog, blijkt explosief. Wat volgt is een indrukwekkend verhaal over transgenerationele overdracht van onveilige gehechtheid, opgroeien met getraumatiseerde ouders, vaders met autisme en het ontstaan en de gevolgen van kindermishandeling. De lezer wordt met de neus op de feiten gedrukt dat de oorverdovende stilte die dit soort geschiedenissen omringt, moeilijk te doorbreken is. Een relevant, vlot en gepassioneerd boek, wat uniek is in zijn genre.
Nanda Tak, psychiater GGZ inGeest
Uitgegeven bij BigBusinessPublishers, 2019, 288 p., ISBN 9789491757990, € 22,50 (hardcover)


Musea

Over het hoofd gezien

Museum van de Geest presenteert Over het hoofd gezien, een interactieve online-tentoonstelling over zorgen voor de geest in coronatijd. De pandemie, die ons al ruim een jaar in de greep houdt, is van grote invloed op onze mentale gezondheid. Maar wat betekent dat voor hulpverleners en cliënten in de ggz? In de online-tentoonstelling verhalen over angst, hoop en veerkracht, vastgelegd in indrukwekkende foto’s en webdocumentaires.
Meer informatie: www.museumvandegeest.nl


podcasts

Zwarte Muisjes

Foto (kleur) cover Zwarte muisjes

In Zwarte muisjes spreekt journalist Maarten Dallinga vrouwen die rond hun zwangerschap depressief en angstig werden, in een psychose raakten of PTSS kregen. In deze door VWS gefinancierde 5-delige serie komt ook zwangerschapspsychiater Mijke Lambregtse-van den Berg aan het woord.

Op weg naar een Nieuwe GGZ

Foto (kleur) cover Op weg naar een Nieuwe GGZ

Interviews met (ex)-patiënten, bekende psychiaters, verpleegkundigen en ervaringsdeskundigen over onder andere stigmatisering, inclusieve samenleving en kracht van ervaringsdeskundigen.
Beiden te beluisteren via onder meer Spotify


Geneesmiddel in beeld

Foto (kleur) tentoonstelling Geneesmiddel in beeld

Het virtuele Nationaal Farmaceutisch Museum kent een reeks onlinetentoonstellingen die zijn ingericht met objecten uit de eigen collectie en uit collecties van derden. Recent is er een nieuwe tentoonstelling aan toegevoegd: Geneesmiddel in Beeld, een historische reis door de wereld van geneesmiddelreclames, van muurkranten in de 18de eeuw tot en met de nieuwe media van de 21ste eeuw.
Meer informatie: www.nationaalfarmaceutischmuseum.nl


recensie

Binnen de buitenkant

Foto (zwart/wit) cover Binnen de buitenkant

Met Binnen de buitenkant, de waarde van herstelondersteunende zorg bij psychische kwetsbaarheid beoogt ZonMw bij te dragen aan betere zorg, door de lezer onder de huid te laten kruipen van mensen met psychische kwetsbaarheid en te laten zien en voelen hoe herstelondersteunende zorg hen helpt bij hun herstel.
Het boek beschrijft herstelprojecten waarbij onderzoekers samen met de mensen om wie het gaat en hun hulpverleners uitzoeken wat helpt in de aanpak. De nadruk ligt op verhalen van deelnemers aan projecten zoals het online platform Depressie Connect, GGZ in de wijk, WerkWeb-Autisme, peer-supported Open Dialogue en groepsinterventie Een sterk Verhaal.
Er is voorts een hoofdstuk over wat herstelondersteunende zorg inhoudt en wat dit betekent voor goede zorg. Terugkerend is de boodschap dat het van belang is de mens – en wat voor hém betekenisvol is – als uitgangspunt te nemen. Bij ZonMw denk je in eerste instantie aan financiering van onderzoek en ik hoopte dan ook wetenschappelijk bewijs te vinden voor de waarde van herstelondersteunende zorg, iets waar collega’s nogal eens naar vragen. Dat biedt het boek niet in kwantitatieve zin. Voor wie nog weinig vertrouwd is met herstelondersteuning kan het wel verheldering bieden. Voor mij wierp deze uitgave vooral nieuw licht op waar ZonMw voor staat: zij financieren óók op de praktijk gerichte zorginnovatieprojecten én stimuleren het benutten van beschikbare kennis.
Wil Buis, redactielid
Uitgegeven bij ZonMw 2021. Kosteloos te bestellen via www.zonmw.nl.


Boekentips

Gek van mezelf

Foto (kleur) cover Gek van mezelf

Alwin Ritstier kampt al meer dan twintig jaar met extreme angsten. Zijn grootste angst is om dood te gaan. Hoe is het om niet meer naar buiten te durven, omdat de angst dat er iets gebeurt zo groot is dat je liever thuisblijft? Als hij bijna dertig is gaat de knop om, en begint hij aan zijn angsten te werken. Met succes. Gek van mezelf geeft een kijkje in de denkpatronen en acties van iemand die te bang is om te leven en die leert hoe te leven.
Uitgegeven bij Bruna Uitgevers, 2021, 220 p. ISBN 9789400511835 € 21,99 (paperback)

Praktijkboek resourcegroepen

Foto (kleur) cover Praktijkboek resourcegroepen

In het Praktijkboek resourcegroepen zijn de praktijkervaringen van de laatste jaren verwerkt. De methodiek is daarop ook aangepast. Inmiddels worden resourcegroepen zowel buiten als binnen de ggz in verschillende settings toegepast. Eva Leeman, Cathelijn Tjaden, Frits Bovenberg, Niels Mulder, Gerdie Kienhorst lichten de achtergronden, onderliggende waarden en de wetenschappelijke onderbouwing van de methodiek toe en nemen de fasen stapsgewijs uitgebreid en gestructureerd door. Tussendoor worden dilemma’s, tips en casuïstiek beschreven en de bijlagen bieden nuttige hulpmiddelen voor wie zelf aan de slag wil.
Uitgegeven bij Uitgeverij Boom, 2021, 284 p., ISBN 9789024439775, € 34,95 (paperback)

Elke tijd zijn eigen gekte

Foto (kleur) cover Elke tijd zijn eigen gekte

In Elke tijd zijn eigen gekte: Portretten van geestelijke verwarring door de eeuwen heen 1500-2020 vertelt historica Henke van der Heiden de verhalen van mensen in de late middeleeuwen tot nu. Sprak men in de middeleeuwen van ‘bezetenen’, tegenwoordig horen we regelmatig over ‘verwarde personen’. Geestelijke verwarring is van alle tijden, maar hoe we daar tegenaan kijken en mee omgaan, verschilt door de eeuwen heen. Wat betekenen die verschillen voor het leven van mensen die zélf te maken krijgen met geestelijke verwarring? Een reis door de tijd in intieme portretten.
Uitgegeven bij Walburg pers, 2020, 208p., ISBN 9789462494718, € 19,99 (paperback)

Koorddansers

Foto (zwart/wit) cover Koorddansers

In Koorddansers laten mensen met een bipolaire stoornis zichzelf zien, in woord en beeld. Dit fotoboek, met prachtige zwart-witportretten en persoonlijke verhalen van patiënten, hun naasten en hun hulpverleners, toont een realistisch beeld van het leven met een bipolaire stoornis. Annemiek Dols laat de kwetsbaarheid én de kracht zien, het verdriet én de veerkracht van zowel onbekende als bekende Nederlanders. Onder meer Roos Schlikker (auteur en journalist), Cornelie Egelie (auteur van Pillendoos) en Ralph Kupka (psychiater) zijn geportretteerd en vertellen hun verhaal.
Uitgegeven bij uitgeverij Boom, 2021, 64 p., ISBN 9789024432660, € 24,95 (paperback)


Tips voor deze rubriek

Illustratie (kleur) tekstwolk

Wat heeft u gezien, gelezen of gehoord over psychiatrie in de kunst of media? Mail uw tip(s) naar redactie@depsychiater.nl.