Psychiatrie uit de kunst

  • 4 min.
  • Media en Cultuur

Wat is er de komende tijd te doen, te lezen of te zien op het gebied van psychiatrie en kunst, cultuur en boeken, film, televisie en nieuwe media? U leest het in de rubriek Media en cultuur.

Afbeelding (kleur) tentoonstelling Kwetsbaarheid en Kracht
Beeld: Bart Koetsier | Museum van de Geest

Documentaires

Spiegel

Paarden uit een kleine kudde worden ingezet voor coachingsessies met jongeren met uiteenlopende problemen. De paarden reageren op incoherenties tussen gedrag en onderliggend gevoel, waardoor de jongeren de confrontatie aangaan met onderliggende patronen, thema’s en gevoelens. Hoe reageren de paarden op de jongeren? En wat brengt de reactie van de paarden bij de jongeren teweeg? De sessies worden van dichtbij geobserveerd en op zintuiglijke wijze in beeld gebracht. Een film van regisseur Eva Sjerps en producent Interakt.
Te zien maandag 13 november bij AVROTROS op NPO 2. Daarna te zien op NPO Start.

In de TBS

Hans Faber loopt een jaar lang mee in de Utrechtse Van der Hoeven tbs-kliniek, de oudste van Nederland. De dood van zijn nichtje, Anne Faber, in 2017 leidde tot een keerpunt in de forensische zorg. Wat is er sindsdien veranderd? En wat speelt zich eigenlijk af binnen de muren van een tbs-kliniek? Voor welke dilemma’s komen de medewerkers te staan? Faber wil weten wat voor cliënten er rondlopen en in welke staat ze de tbs-kliniek mogen verlaten. Een serie van Elena Lindemans met afleveringen van zo’n 55 minuten.
Te zien op NPO bij BNNVARA en te zien op NPO Start.


Museum

Kwetsbaarheid en kracht

De tentoonstelling Kwetsbaarheid en kracht bestaat uit een serie portretten gemaakt door Bart Koetsier. Het zijn zwart-wit portretten van psychiatrisch patiënten, professionals in de ggz, familieleden van patiënten en andere mensen die nauw betrokken zijn bij de ggz. De portretten zijn gecombineerd met MRI-scans en hun individuele verhalen geschreven door Arnon Grunberg op basis van interviews. Met deze tentoonstelling vraagt Museum van de Geest aandacht voor het feit dat iedereen kwetsbaar én krachtig is.
Te zien tot 18 februari 2024.


Podcast

Psychiater op de cast

Psychiater op de cast is een podcast waarin verschillende thema’s uit de geestelijke gezondheidszorg aan bod komen. De eerste reeks gaat over de zin en onzin van DSM-5. Met titels als: Wat heeft de DSM-5 ons de afgelopen jaren gebracht? Wat betekent de DSM-5 voor de patiënt? Wat betekent de DSM-5 voor de behandelaar? Met onder meer Floortje Scheepers en Ralph Kupka. Psychiater op de cast zijn korte podcasts van zo’n zeventien, achttien minuten.
Te beluisteren op Spotify.


Boekentips

Laat me gaan

Laat me gaan. Euthanasie bij psychische aandoeningen geeft een kijk in de worstelingen waarmee een psychiater te maken krijgt bij een euthanasieverzoek van patiënten met een psychische aandoening. Het geeft een duidelijk inzicht in de afwegingen die gemaakt worden en de twijfels die er vaak zijn bij artsen, zoals: doe ik er wel goed aan? Het boek laat zien hoe een euthanasietraject verloopt en wat er allemaal bij komt kijken. Verder wordt ingegaan op de overwegingen en bezwaren. Hoe lang moet én mag je de moed erin houden? Heeft euthanasie geen aanzuigende werking? Ook vertellen psychiaters Menno Oosterhoff en Kit Vanmechelen indrukwekkende verhalen uit hun dagelijkse praktijk. Tussen de hoofdstukken zijn dagboekfragmenten van Esther Beukema opgenomen. Zij leed aan een psychische stoornis en heeft uiteindelijk euthanasie gekregen.
Uitgegeven bij uitgeverij Lucht, 2023, 171 p., ISBN 9789493272477, € 23,99 (paperback)

Ik mis mij ook

Na een operatie waarbij een grote hersentumor wordt verwijderd, verandert het leven van jeugdarts Mascha Kamphuis compleet. Praten en bewegen gaan moeizaam, prikkels komen ongeremd binnen, emoties laten zich vaak niet onderdrukken en werken is vrijwel niet meer mogelijk. Kamphuis lijdt aan de gevolgen van niet-aangeboren hersenletsel. Ik mis mij ook is een persoonlijk boek, opgetekend door Ronald Giphart, over de gevolgen van een slopende aandoening, die vaak aan de buitenkant niet te zien is. Zie hier ook het interview met Mascha Kamphuis in deze editie van De Psychiater.
Uitgegeven door Thomas Rap, 2023, 197 p., ISBN 9789400409699, € 22,99 (paperback)

Brain energy

Een ketogeen dieet bracht psychiater Chistopher M. Palmer tot een andere manier van kijken naar psychische stoornissen. Hij wijst op de overlap in de symptomen van diverse stoornissen. Als Harvard-onderzoeker onderzoekt hij de raakvlakken tussen stofwisseling en geestelijke gezondheid en ontwikkelde een integrale theorie over de oorzaak van psychische aandoeningen: de brain energy-theorie. In dit boek legt hij uit waarom hij meent dat psychische stoornissen stofwisselingsstoornissen in de hersenen zijn.
Uitgegeven bij uitgeverij Lucht, 2023, 400 p. | Pagina’s: 400, ISBN 9789493272545, € 25,00 (paperback)

Troost bij rouw

De Romeinse staatsman en redenaar Cicero weet zich aan de hand van allerlei stoïcijnse inzichten zichzelf te troosten voor de dood van zijn dochter. Zo overtuigt hij zichzelf dat de dood nu eenmaal bij het leven hoort, en dat andere mensen, die hetzelfde overkwam, ook weer opkrabbelden door veerkracht en doorzettingsvermogen te tonen. Cicero’s Consolatio ging verloren in de oudheid. In de renaissance is het troostgeschrift gereconstrueerd op basis van de weinige overgeleverde originele fragmenten en opmerkingen van Cicero zelf over dit werk. Troost bij rouw: hoe verzacht je je verdriet. Een filosofisch zelfhulpboek bij rouwverwerking om de dood van een kind is een reconstructie hiervan in Nederlandse vertaling van Jan Bloemendal.
Uitgegeven bij Noordboek, 2023, 112 p., ISBN 9789464710953, € 17,90 (paperback) 

Dodelijke gekte

In dit boek onderzoeken Lotje Steins Bisschop en Roselien Herderschee waar de grens van de verantwoordelijkheid van een dader ligt. Aan de hand van psychologische, juridische en filosofische inzichten bestuderen ze vele strafzaken. Hoe moeten we omgaan met mensen die in verwarde toestand iets verschrikkelijks doen?
Uitgegeven bij Atlas Contact, 224 p., ISBN 9789045048666, € 22,99 (paperback) 


Tips voor deze rubriek

Wat heeft u gezien, gelezen of gehoord over psychiatrie in de kunst of media? Mail uw tip(s) naar redactie@depsychiater.nl