Psychiatrie uit de kunst

  • 4 min.
  • Media en Cultuur

Wat is er de komende tijd te doen, te lezen of te zien op het gebied van psychiatrie en kunst, cultuur en boeken, film, televisie en nieuwe media? U leest het in de rubriek Media en cultuur.

Cover (kleur) podcast In het hoofd van

Documentaire

2DOC Schijnstudent

Op de dag dat ze haar diploma geneeskunde zou ophalen, beroofde Dianne Tonies zichzelf van het leven. Ze liet niets achter, geen afscheidsbrief, geen notitie, niks. Pas na haar dood bleek dat ze zes jaar lang als een schijnstudent door het leven ging. Het was haar gelukt om iedereen in haar omgeving te laten geloven dat ze succesvol geneeskunde studeerde, terwijl ze in werkelijkheid al na één jaar van de studie was gestopt. Zus Rachel gaat op zoek naar antwoorden op vragen die de plotselinge dood van haar zus met zich meebrengen.
Te zien op NPO Start en op 18 oktober om 22.20 uur bij BNNVARA op NPO2. 


Podcast

In het hoofd van

De hele dag zitten we in ons eigen hoofd. Of het nu gepieker, gekke gedachtenspinsels of gewoon een gevoel is: alleen jij weet hoe het is om in jouw hoofd te leven. Maar wat nou als je voor héél even in het hoofd van een ander kunt kruipen…? Dat kan in de nieuwe podcast van de sociaal-maatschappelijke redactie bij NPO 3FM. Met deze 8D audio-podcast komt de luisteraar zo dicht mogelijk bij de continue gedachtestroom van mensen met mentale problemen, aldus de redactie. Door 8D-audio komt de audio van alle kanten op je af. Het brein wordt op zo’n manier voor de gek gehouden dat het voelt alsof wat je hoort afgespeeld wordt in de ruimte zelf, in plaats van dat het via je oortjes of koptelefoon in je oren komt.
Te beluisteren via Spotify, Apple Podcast, Google Podcast


Museum

Museum Psychiatrie

Museum Psychiatrie bestaat sinds 1977 in een gebouw dat ooit deel uitmaakte van een grote zorginstelling voor mensen met psychiatrische aandoeningen. Venray is al ruim 115 jaar een begrip binnen de psychiatrische zorg. Inmiddels is het museum vernieuwd en biedt het een interactieve tijdreis door het verleden, het heden en de toekomst van de psychiatrie. Op initiatief van (oud-) medewerkers zijn in de jaren zeventig belangrijke voorwerpen en documenten uit de geschiedenis van de psychiatrische zorg in Venray samengebracht in het museum. In de beginperiode stond vooral de bonte verzameling voorwerpen centraal. Anno nu is de collectie ingericht als een tijdreis. Je ziet oude én nieuwe voorwerpen, thema’s, werkwijzen en ontwikkelingen aan je voorbij trekken. De gidsen, gastheren of gastvrouwen, zijn reisgenoten die je ook uitnodigen om – als de bezoeker dat wil – mee te praten. Hun verhalen zijn informatief en anekdotisch. Je ziet voor je hoe de wereld van de psychiatrie zich in de loop der jaren ontwikkelde. Het museum is te bezoeken op afspraak, via het aanvraagformulier op de website.
Zie: www.museumpsychiatrie.nl.


Boekentips

Strijd om de ziel

Strijd om de ziel is een biografie van psychiater en psychoanalyticus P.C. Kuiper (1919-2002). Kuiper werd aan het eind van de twintigste eeuw bekend als de psychiater die zelf depressief werd. Hij publiceerde daarover Ver heen. Verslag van een depressie, dat uitgroeide tot een bestseller. In Ver heen was Kuiper minder open over de oorzaken van zijn depressie dan hij deed voorkomen. In Strijd om de ziel vertelt Koen Hilberdink het verhaal dat voor de lezers van Kuipers boek verborgen moest blijven. Rode draden daarin zijn de worsteling met het geloof en zijn seksuele identiteit, en de terugkerende depressies. Kuiper was een van de boegbeelden van de psychiatrie en psychoanalyse in Nederland. Strijd om de ziel is ook een geschiedenis van de twintigste-eeuwse psychiatrie, door de ogen van een van de hoofdrolspelers. Hilberdink laat zien hoe in Kuipers tijd psychiaters naar homoseksualiteit keken en hoe zij depressies behandelden. Daarbij gaat het ook over opvattingen over mannelijkheid en vrouwelijkheid die nog steeds relevant zijn voor hedendaagse discussies over gender en identiteit.
Uitgegeven bij Van Oorschot, 2023, 352 p., ISBN 9789028231108, € 32,50 (hardcover)

Hans Keilson. Telkens een nieuw leven

De honderdjarige Duits-Joodse psychiater en schrijver – en erelid van de NVvP – dr. Hans Keilson (1909-2011) werd op hoge leeftijd wereldberoemd: in de jaren dertig naar Nederland gevlucht, werd hij in 2010 door The New York Times als een van de grootste schrijvers ter wereld gekwalificeerd. In korte tijd verschenen zijn boeken in meer dan twintig landen, en opeens was hij een bestsellerauteur. In zijn belangrijkste boeken Het leven gaat verder, Komedie in mineur en In de ban van de tegenstander geeft Keilson een beeld van de roerige Weimar-periode, het gevaarlijke leven van een onderduiker en de psyche van Adolf Hitler. Dat zijn ouders de dood vonden in Auschwitz, was zijn levenslange trauma. Deze biografie van Jos Versteegen geeft een compleet beeld van Hans Keilson: de beschadigde, hoffelijke, geestige en intelligente echtgenoot en minnaar, psychiater en psychoanalyticus, sportliefhebber en muzikant, schrijver en dichter. In 1981 ontving Keilson de Ramaer-medaille, de wetenschappelijke prijs van de NVvP, voor zijn proefschrift over de traumatiseringsgeschiedenis van Joodse oorlogsweeskinderen.
Uitgegeven bij Nieuw Amsterdam, 2023, 544 p., ISBN 9789046831014, € 39,99 (hardcover